NOVOGODIŠNJI SPECIJAL, deo VI

6. LIFESTYLE

1. Broj članova ove religiozne zajednice sredinom 19. veka iznosio je oko 6000, ali ih je u poslednjoj aktivnoj komuni u 2012. godini bilo svega troje. Sekta je ponikla u Engleskoj u 18. stoleću iz apokaliptičkog učenja Ane Li, a svoj zenit je dostigla preseljenjem u Ameriku krajem veka. Jedinstven i cenjen stil kvalitetnog nameštaja koji su razvili u svojim radionicama doneo im je reputaciju veštih i posvećenih zanatlija, baš kao i brojni praktični pronalasci poput štipaljki, ravnih metli, prototipa veš mašine poznatog kao mlin za pranje, kružne drljače, itd. O kojoj verskoj zajednici je reč?

2. Stalne postavke njegovih radova nalaze se u muzeju Metropoliten i Muzeju moderne umetnosti u Njujorku. Najpoznatiji je po jednostavnim crno-belim portretima slavnih ličnosti i zvezda brodvejske scene, a 1977. godine u istom stilu dizajnirao je i naslovnicu albuma Aerosmita 'Draw the Line'. Kako se zvao ovaj američki karikaturista?

3. Tradicija proizvodnje ovog grčkog stonog belog vina seže unazad najmanje 2000 godina. U stara vremena za karakterističan aromatizovani ukus vina bila je odgovorna smola alepskog bora, koja je služila za zaptivanje vinskih amfora. Usavršavanjem enoloških tehnika, još u rimsko doba nestala je potreba za ovim načinom čuvanja vina, ali se on zbog svoje omiljenosti i tradicionalnih razloga zadržao do danas. Koje grčko vino je u pitanju?

4. Holandska istočnoindijska kompanija započela je sredinom 17. veka sprovođenje politike uništavanja da bi zaštitila svoj monopol u trgovini začinima. Na ostrvu Ternate u Molučkom arhipelagu posekli su sva stabla ovog dragocenog začina koja nisu bila pod njihovom kontrolom. Njihov monopol ipak je razbijen 1770. godine kada je Francuz Pjer Puavr pronašao zaostalo stablo na ostrvu i prokrijumčario sadnicu u Francusku, odakle je pronašla put ka Sejšelima i Zanzibaru, koji se danas često apostrofira kao vodeći proizvođač ovog začina u svetu. Koji začin je u pitanju?

5. Osnovana još davne 1668. godine, danas uživa ugled najstarije centralne banke na svetu i treće najstarije aktivne banke uopšte. Kako se zove ova banka, koja je 2009. godine postala prva centralna banka koja je uvela negativne kamatne stope?

6. Ovaj film Elije Kazana ispočetka je doživeo komercijalni neuspeh zbog zabrane u mnogim zemljama isprovocirane njegovom senzualnom tematikom. Uprkos tome, Kazan je osvojio 'Zlatni globus' za režiju, a Ilaj Volah BAFTA nagradu za najboljeg novajliju. U popularnoj kulturi film je poznat po tome što je nadenuo ime jednoj vrsti spavaćice. Kako se zove film, odnosno tip spavaćice nazvan po njemu?

7. Njegov sukob sa psihoanalizom proistekao je iz verovanja da psihoanalitički fokus na patologiju ličnosti može dati samo iskrivljeni pogled na ljudsku psihu. Iz tog razloga on se odlučio za proučavanje dobro prilagođenih pojedinaca poput Linkolna, Džefersona, Toroa, Betovena, Ajnštajna i Elenore Ruzvelt. Najznačajniji rezultat njegovih studija je koncept hijerarhije potreba, koji ističe da se ljudske potrebe mogu rangirati i razvrstati u grupe. Ko je on?

8. Drugi po veličini javni park u Njujorku izgrađen je kao lokacija Svetske izložbe 1939. godine na zemljištu bivše deponije, koja je u romanu Skota Ficdžeralda 'Veliki Getsbi' opisana kao 'dolina pepela'. Park je iznova ugostio izlagače Svetske izložbe 1964. godine, a danas je najpoznatiji po nacionalnom teniskom centru na čijim terenima se svake godine održava US Open Grend slem turnir. Kako se zove ovaj njujorški park?

9. U najširem smislu ovaj izraz predstavlja svaki gest, ponašanje ili praksu koja označava nečije poreklo ili pripadnost određenoj grupi. U užem, lingvističkom smislu, označava korišćenje određenih reči ili pojmova kojima se osoba identifikuje sa određenom etničkom ili religijskom grupom ili političkom ideologijom. Oktobra 1937. godine, španska reč za peršun (perejil) korištena je u ovom smislu da identifikuje haićanske imigrante koji su živeli duž granice u Dominikanskoj Republici. U tzv. 'Peršunskom masakru', po naređenju dominikanskog diktatora Rafaela Truhilja, pobijeno je oko 30 000 osoba koje nisu bile u stanju da pravilno izgovore ovu reč. Kako glasi zajednički naziv, jevrejskog porekla, za ove izraze?

10. Za njega se kaže da je spasao više života od bilo kog drugog naučnika u 20. veku. Razvio je preko 36 humanih i životinjskih vakcina, više od bilo kog drugog naučnika, i čak osam od četrnaest rutinskih vakcina propisanih imunološkim protokolima, i to protiv: morbila, zauški, hepatitisa A, hepatitisa B, varičele, meningitisa, pneumonije i  Haemophilus influenzae. Kako se zvao ovaj američki mikrobiolog?