Pripremni test za WQC 2014. (tematska oblast: Kultura, by Ivan Andonov)

1. Ovaj revolucionarni oblakoder jedna je od najupečatljivijih građevina Menhetna. Završen je 1902. godine, a prvobitno se zvao Fulerova zgrada, po američkom arhitekti koji je u to vreme smatran pionirom gradnje modernih oblakodera. Današnje ime zgrade nedvosmisleno ukazuje na njen izgled i oblik. Kako ono glasi?

2. Ova art deko slikarka rođena je u Varšavi kao Marija Gorska, a slavu u svetu umetnosti stekla je u Parizu. Pored slika poput „Muzičarke“ i prepoznatljivog autoportreta, bila je poznata po boemskom životu i biseksualnim sklonostima, što je uticalo da postane jedna od prvih umetnica sa statusom „selebritija“. Kako je glasilo umetničko ime ove slikarke, čiji su radovi bili često zastupljeni u Madoninim spotovima?

3. U kom ruskom gradu se nalazi statua „Majka otadžbina zove“ podignuta u pomen ključne bitke Drugog svetskog rata i svojevremeno najviša statua na svetu?

4. Njeno najpoznatije delo „Nevolje sa rodom“ smatra se kanonom poststrukturalističkog feminizma i „queer“ teorije, a prošle godine je dobila nagradu „Teodor Adorno“ za doprinos političkoj teoriji, moralnoj filozofiji i rodnim studijama. Kako se zove ova američka filozofkinja rođena 1956. godine, profesor retorike i uporedne književnosti na Berkliju i član odbora organizacije „Jevrejski glas za mir“?

5. Kako se zove zamak na severu Poljske koji su sagradili tevtonski vitezovi, površinski najveći zamak na svetu i najveća zgrada od cigle u Evropi?

6. Koji arhitekta (1910-1961) rođen u finskom mestu Kirkonumi je ostavio dubok trag u Sjedinjenim Američkim Državama, ostavivši iza sebe jedno od glavnih obeležja Sent Luisa, veliku lučnu kapiju (Gateway Arch), kao i glavni terminal međunarodnog aerodroma Dales u Vašingtonu?

7. U kom gradu se nalazi džamija Hasana II, sedma po veličini u svetu i džamija sa najvišim svetskim minaretom, visokim 210 metara?

8. Kako se zove muzej u Beču u kome se čuva jedna od najvećih i najpoznatijih grafičkih zbirki na svetu sa oko 65.000 crteža i oko milion grafika, u kome se između ostalih nalaze dela Da Vinčija, Mikelanđela, Rubensa i Rembranta, koji je dobio ime po svom osnivaču, vojvodi od Saksonije-Tešena?

9. Kako se zove britanski kontroverzni umetnik čija su dva najpoznatija dela „Fizička nemogućnost smrti u umu nekog ko je živ“ (tigrasta ajkula čuvana u formaldehidu) i „Za ljubav Boga“ (ljudska lobanja obložena 8.601 dijamantom)?

10. Kako se zvao španski slikar (1598-1664), zbog stila u kome je prednjačila moćna upotreba kjaroskuro tehnike nazvan „španskim Karavađom“, poznat po slikama „Bezgrešno začeće“, „Otkrivanje tela Svetog Bonaventure“ i „Devica u ekstazi“?

11. Bordže Azadi (u prevodu Kula Slobode) je simbol koje svetske prestonice?

12. Najverovatnije poreklom iz arapskog jezika i sa značenjem “galerija za zaštitu bedema”, kako glasi naziv isprva korišćen za potporni zid bedema tvrđave, a kasnije za samostalnu kulu ili utvrđenje za odbranu mosta ili ulaza u grad?

13. Kako se u grčkoj mitologiji zvala kraljica Amazonki, ćerka Aresa i Otrere i sestra Hipolite, Antiope i Melanipe, koja je po najuvreženijoj verziji priče slučajno ubila sestru Hipolitu tokom lova, što ju je toliko ražalostilo da je želela samo da umre, ali je kao ratnica i Amazonka to morala da učini časno i u bici, pa je okončala život braneći Troju od Grka i poginuvši od Ahilove ruke?

14. Kako se zvala antiakademska umetnička grupa koju su 1848. godine u Londonu osnovali Vilijam Holman Hant, Džon Everet Mile i Dante Gabrijel Roseti? Uzori su im bili kvatročento slikari rane italijanske renesanse, a namera da reformišu umetnost odbijanjem mehanicističkog pristupa usvojenog od strane manirista koji su nasledili Rafaela i Mikelanđela. Grupa je dala značajan doprinos obnovi primenjene umetnosti i razvoju jugendstila.

15. Kako se zove ostrvo smešteno u ruskom jezeru Onjega na kome se nalazi ovaj nesvakidašnji kompleks drvenih crkava, na UNESCO Listi svetske baštine od 1990. godine?

16. Kako se zvao engleski fotograf poznat po ranom korišćenju višestrukih fotoaparata da uhvati kretanje, te po tome što je 1879. godine izumeo zoopraksikop, uređaj za projektovanje pokretnih slika koji se smatra pretečom celuloidne filmske trake?

17. “…i on će obratiti srce otaca sinovima, i srce sinova ocima njihovima, da ne dođem i zatrem zemlju.” Ovim rečima završava se Knjiga proroka Malahije, poslednje poglavlje Starog zaveta. Kojom rečju se završava Novi zavet?

18. Kom holandskom umetniku je posvećen muzej u Hagu koji na trećem spratu ima prostoriju zakrivljenih zidova u kojoj roditelji mogu da izgledaju niže od svoje male dece?

19. Kako se zove biće iz mađarske mitologije, ptica ogromnih krila najsličnija sokolu, zvanična nacionalna životinja Mađarske?

20. Ovaj spiritualni učitelj grčko-jermenskog porekla propovedao je da većina ljudi provede život u stanju “buđenja iz sna” i razvio metod prevazilaženja ovog stadijuma koji je nazvao “Četvrti put” jer je drugačiji od fakirskog, monaškog i joginskog metoda. Takođe je svoje učenje nazivao “ezoteričnim hrišćanstvom”, a postao je poznat zahvaljujući svom učeniku Pjotru Uspenskom koji je njegovu filozofiju opisao u knjizi “Fragmenti nepoznatog učenja” objavljenoj 1949. godine. Kako se zvao ovaj mistik i filozof?

21. Svake godine, oko 100.000 hrišćanskih hodočasnika koji dođu peške, na biciklu, magarcu ili konju iz oko sto zemalja sveta traže potvrdu koja se zove „kompostela“ koja se dodeljuje na osnovu hodočasničkog pasoša ispunjenog pečatima gradova kroz koje su prošli na svom putu do Santijaga de Kompostele. Mošti kog svetog apostola su krajnji cilj ovog putovanja?

22. Koju prestonicu krasi memorijal “Prekinuta linija” posvećen jednoj od najvećih pomorskih nesreća u novijoj istoriji, u kojoj je brod koji je nosio ime države čiji je ovo glavni grad potonuo 1994. godine?

23. Njeno ime predstavlja reč iz gez jezika koja znači “ujedinjeni”. Kako se zove pravoslavna crkva Etiopije (i manjim delom Eritreje) koja se u prošlom veku odvojila od Koptske pravoslavne crkve, od koje danas ima trostruko više vernika i najveća je orijentalna pravoslavna crkva?

24. Eduardo Souto de Moura dobitnik je Prickerove nagrade za arhitekturu za 2011. godinu. Njegovo najpoznatije delo je upečatljivi fudbalski stadion koji ima samo bočne tribine, dok se iza jednog od golova uzdiže kamenolom. Stadion je izgrađen za Evropsko prvenstvo 2004. godine, a na njemu kao domaćin igra koji portugalski fudbalski klub?

25. Kako se zove čuvena Rafaelova freska, naslikana oko 1510. godine u Apostolskoj palati u Vatikanu, u čijem su središtu prikazani Platon i Aristotel, a oko njih se, prema različitim interpretacijama, verovatno nalaze Zenon, Epikur, Averoes, Pitagora, Sokrat, Euklid, Zaratustra i mnoge druge velike ličnosti starih vremena?

26. “Srcem verujem i jezikom se izjašnjavam da nema boga osim Alaha i da je Muhamed Božiji rob i Božiji poslanik”. Ovo je slobodan prevod rečenice koja predstavlja prvi stub islama, u kome vernik ispoveda svoju pripadnost islamu. Kako glasi ime prvog stuba islama, arapska reč koja u prevodu znači “svedočanstvo”?

27. Kako se zove praznik koji u vreme božićnih i novogodišnjih svetkovina proslavljaju Afroamerikanci i zapadnoafrička dijaspora širom američkog kontinenta, zasnovan na sedam glavnih principa zvanih „nguzo saba“, čiji naziv potiče od fraze iz svahili jezika koja znači „prvi plodovi žetve“, a ustanovio ga je Maulana Karenga i prvi put je slavljen na prelasku iz 1966. u 1967. godinu?

28. Ovo je najveći kompleks hindu hramova u Indoneziji, smešten na Javi u blizini grada Jogjakarta. Kako se zove ovaj kompleks, čiji je originalni model sadržao 240 hramova, od kojih su centralna tri hrama posvećena svetom trojstvu hinduizma – Trimurtiju?

29. Smešten između Roterdama i Haga i nekada de fakto glavni grad Holandije, Delft je najpoznatiji po svom porcelanu, Tehničkom univerzitetu i kom čuvenom pripadniku škole slikarstva ovog grada, koji se u njemu rodio, umro i prikazao ga oko 1660. godine na slici “Pogled na Delft”?

30. Bio je prestonica gruzijske kraljevine Iverije od III do V veka i u njemu su Gruzini 317. godine prihvatili hrišćanstvo, tako da je i danas ovde sedište gruzijske pravoslavne crkve. Kako se zove ovaj grad, u kome se nalaze najznačajniji gruzijski hrišćanski spomenici - katedralna crkva Svetichoveli (gde su sahranjivani gruzijski kraljevi) i manastir Džvari?